Япони

Япони е Яппун (яп. 日本 Нихон е Ниппон, официаллă ячĕ яп. 日本国 Нихон-коку е Ниппон-коку) — Хĕвелтухăç Азири утравсем çинче пурăнакан халăхсен патшалăхĕ. Японин тĕп хули — Токио.

Япони патшалӑх ялавӗ: Японин гимнĕ — Кими га йо

Тавралăхĕ

Япони Лăпкă океанра Китай, Корей тата Раççей çывăхĕнче (Охотск тинĕсĕпе Хĕвелтухăç Китай тинĕсĕ хушшинче) вырнаçнă. Япони виççĕр ытла утравран тăрать. Вĕсенчен чи пысăккисем — Хоншу, Хоккайдо, Кюшу тата Шикоку. Утравсенчен ытларахăшĕнче тусем пур (вĕсенчен чылайăшĕ вулкансем). Тĕслĕхрен, Японири чи çӳллĕ ту — Фуджи — вулкан.

Халăхĕ

Халăх йышĕ енĕпе Япони тĕнчере вуннăмĕш вырăн йышăнать (128 миллиона таран çын). Аслă Токио (Токио хули тата ун çывăхĕнчи темиçе префектура) — тĕнчери чи пысăк метрополи (30 миллион ытла çын).

Администрациллĕ пайĕсем

Истори

Этимологи

Япони ятĕнчи иероглифсем «хĕвел тухăçĕ» е «кун пуçламăшĕ» тенине пĕлтереççĕ. Çавăнпа ĕнтĕ хăш-пĕр чух Япони çинчен «Хĕвел тухакан çĕршыв» теççĕ.

Культура

Юкио Мисима — паллă çыравçă, драматург.

Японире тухакан хаçатсем

Японири чи паллă хаçатсен сайчĕсем:

Литература

Анарина Н. Г. Сакральная телесность японской художественной вещи 2008 ҫулхи Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ. // Вещь в японской культуре. М.: Вост. лит., 2003, с. 185—201.
Григорьева Т. П. Понимание искусства в Японии 2008 ҫулхи Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ. // Григорьева Т. П. Движение красоты: Размышления о японской культуре. М.: Вост. лит., 2005, с. 180—192.
Хироаки Сато. Самураи 2012 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче архивланӑ. // Хироаки Сато. Самураи: История и легенды. СПб. 1999, с.10-26
А. Мещеряков. История саке 2018 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ. // А. Н. Мещеряков Книга японских символов. М., 2003, с.419-431
Дональд Ричи. Поцелуй в Японии 2008 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ. // Мир по-японски. СПб., 2000, с. 79-83
Ролан Барт. Хокку 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ. // Барт Р. Империя знаков. М.,2004, с. 87-109
Е. С. Штейнер. Феномен человека в японской традиции 2022 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ. // Человек и культура: Индивидуальность в истории культуры. М., 1990, с. 164—190

Японири алкоголь ĕçмисем

Саке, Сётю, Авамори.

Каçăсем

п • с • т Азири патшалăхсем
Йышăннă патшалăхсем	Азербайджан² • Афганистан • Бангладеш • Бахрейн • Бруней • Бутан • Вьетнам • Грузи² • Египет¹ • Иорданăн Анăç Çыранĕ • Израиль • Инди • Индонези • Иордани • Ирак • Иран • Йемен • Казахстан² • Камбоджа • Катар • Кипр • Кăркăсстан • Китай • КХДР • Кувейт • Лаос • Ливан • Малайзи • Мальдивсем • Монголи • Мьянма • Непал • ПАЭ • Оман • Пакистан • Раççей Федерацийĕ² • Сауд Аравийĕ • Газа Секторĕ • Сингапур • Сири • Таджикистан • Таиланд • Тайвань • Туркменистан • Турци² • Тухăç Тимор • Ӳспекстан • Филиппин • Шри-Ланка • Кăнтăр Корей • Эрмени • Япони

Йышăнман тата кăштах йышăннă патшалăхсем	Абхази Республики¹ • Азад-Кашмир • Ва патшалăхĕ • Китай Республики (Тайвань) • Палестина патшалăхĕ (Хаза секторĕнчи тата Иордан шывĕн анăç çыранĕнчи территорисем) • Çурçĕр Кипр турккă республики • Çурçĕрпе тухăç Сирири автономлă администрацийĕ • Шан патшалăхĕ • Кăнтăр Осети¹

Пăхăнуллă территорисем	Акротири тата Декели • ди Океанĕнчи Британ Территорийĕ (Чагос арх.)

ПНО тытăмлакан территорисем	Кипрти ПНО буферлă зони • ПНО Вăйĕсен уйрăлтарнине сăнакан зони
¹ Кăштах Европăра е йăлтах Азире, йĕртунă чикĕне пăхсан. ² Çаплах Африкăра. ³ Çаплах Океанире. ⁴ Çаплах Европăра.