Wikipedia:Houptsyte/16

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 31.410 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Neapel

Neapel (italienisch: Napoli [ˈnaːpoli], neapolitanisch: Napule [ˈnaːpulə] odder au [ˈnaːpələ]; vo Griechisch nea polis „neui Schtadt“) isch noch Rom und Mailand die drittgröschti Schtadt vo Idalie und die gröschti Schtadt vo Süditalie. S isch d Hauptschtadt vo der Region Kampanie und der Provinz Neapel. D Schtadt sälber het öbbe 1 Million Iiwohner mit erä hoche Dunkelziffre vo Persone, wo nit amtlig regischtriert si, zsämme mit de Vorört het d Agglomeration über 4,4 Millione Iiwohner.

Neapel litt am Vesuv im Golf vu Neapel. D'Aafäng vu de Stadt lige an de Chüste, wu de erscht Stadtchärn entstande-n-isch. Dört sin di griechische Koloniie gläge, wu de Aafang vum Handel bedütet un dodemit zur Entwicklig vu de hüttige Stadt biidrage hänn. S Stadtgebiet isch vu Hügel brägt, wu di meiste devuu e Höchi zwüsche 150 un 452 Meter hänn un wu eigeni Stadtdeil un Quartier druff entstande sin, dezüe chömme no mehreri Insle, Halbinsle un Buchte. Geologisch gseh hät Neapel e kumpläxi Gschicht, di letschti Schicht bstoht vor allem us Gröll mit vulkanischem Ursprung. 10 km vo Neapel liit dr Vulkan Vesuv. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... ass d Hanna Sahlfeld-Singer anne 1971 zue de eerschte elf Frauen im Nazionaalroot gheert het?
... dass sich de Leerer Emilio Stainer starch für sys Walserdoorff Alagna (Im Land) und sys Alagnertüütsch (Laindertitzschu) ygsetzt hät?
... dass im Sanggallar Rintil de pfifoldər uf s štrɔɔssboərgərlı goot?
... dàss dr Marne-Sittakànààl a Tail vum Wàsser vu dr Moivre uffnìmmt?
... dass dr Schwiizer Seminarischt Maurice Bavaud am 9. Novämber 1938 versuächt het, dr Adolf Hitler z'Münchä z'erschiässä?

Alemannischa Nochrichte:

3. Dezämber 2025:
«Summervogel»? «Schmetterling»! Wie Mundart-Wörter aussterben (20min)
1. Dezämber 2025:
Adventskalender 2025 – jede Tag e Foti us em Material vom Sprochatlas vo der tütsche Schwyz (um 1950) und d Erchlärig vom Ortsname, vo wo die Foti ischt (idiotikon.ch)
1. Dezämber 2025:
«Pferd» statt «Ross»: Verwendest du noch Mundart-Begriffe? (20min)
28. Novämber 2025:
Zwei Zahlen, tausend Fragen – was steckt hinter «six-seven»? (SRF)
KI macht Dialektsprecher zu Deppen (Badische Zeitung)
Hüsingen diskutiert über Alemannisch im Kindergarten (Badische Zeitung)
Sigmaringer Wibele für Großmeister im Schwäbisch Schwätzen (Schwäbische Zeitung)
27. Novämber 2025:
»Am Bütschgi beißt man sich dann fest!« (Die Zeit)
Dialektratis Surselva: Das Schweizerdeutsch der Rätoromanen (SRF)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

8. Dezämber

1813: Z Wien dirigiert dr Ludwig van Beethoven d Uruffierig vu syre 7. Sinfoni.
1978: Di israelisch Bolitikeri Golda Meïr (Bild) stirbt.
1980: Dr britisch Popmusiker John Lennon wird vor em New Yorker Dakota-Building vum Mark David Chapman verschosse.
1991: D Staatsoberhaipter vu Russland, Wyssrussland un dr Ukraine bschließe d Uflesig vu dr Sowjetunion un grinde d Gmainschaft vu Unabhängige Staate (GUS).
1997: D Union de Banques Suisses un dr Schwyzerisch Bankverain chinde d Fusion aa, wu d UBS AG drus entstoht.